Những điều bạn cần biết về Hợp đồng Vĩnh viễn trước khi giao dịch phái sinh Crypto

Khái niệm cốt lõi: Đặt cược theo hướng đi mà không có hạn hết hạn

Hãy để tôi nói thẳng với bạn—hợp đồng vĩnh viễn về cơ bản là dự đoán biến động giá của các loại tiền điện tử như Bitcoin hoặc Ethereum, mà không có hạn chót thanh toán. Khác với hợp đồng tương lai truyền thống hết hạn hàng tháng hoặc hàng quý, các công cụ này về lý thuyết cho phép bạn giữ vị thế vô thời hạn (miễn là bạn duy trì đủ ký quỹ và tránh bị thanh lý).

Đây là cơ chế cơ bản: Thay vì mua coin thật, bạn mở vị thế theo hướng trên sàn giao dịch. Triển vọng tăng giá? Mở vị thế mua dài hạn. Giảm giá? Vào vị thế bán khống. Lợi nhuận hoặc lỗ của bạn hoàn toàn phụ thuộc vào việc giá di chuyển theo hướng dự đoán của bạn hay không. Rõ ràng: dự đoán chính xác thì lời; dự đoán sai thì lỗ.

Điểm khác biệt quan trọng so với giao dịch spot là bạn không bao giờ sở hữu tài sản cơ sở. Bạn kiểm soát một giá trị vị thế lớn hơn nhiều với số vốn ban đầu tối thiểu, tạo ra cả cơ hội lẫn rủi ro.

Tỷ lệ tài trợ: Cơ chế cân bằng của thị trường

Đây là nơi hợp đồng vĩnh viễn trở nên tinh vi hơn. Không có ngày hết hạn bắt buộc thanh toán, điều gì ngăn giá hợp đồng lệch xa khỏi giá spot thực tế? Đáp án là tỷ lệ tài trợ—về cơ bản là một khoản chuyển tiền định kỳ giữa các người giữ vị thế mua dài hạn và bán khống nhằm neo giá hợp đồng sát với tỷ giá thị trường thực.

Cách hoạt động:

Khi giá hợp đồng vượt quá giá spot (thường trong tâm lý tăng giá), người giữ vị thế mua dài phải trả tiền cho người giữ vị thế bán khống. Điều này làm giảm các vị thế mua quá mức và thúc đẩy giá điều chỉnh giảm.

Ngược lại, khi giá hợp đồng thấp hơn giá spot (thường trong tâm lý giảm giá), người bán khống trả tiền cho người mua, tạo động lực để mở vị thế mua dài hạn và ổn định giá tăng.

Các khoản thanh toán này thường diễn ra mỗi 8 giờ hoặc hàng ngày, tự động trừ hoặc cộng vào tài khoản của bạn. Điều này rất quan trọng: nếu bạn đặt vị thế sai hướng và tỷ lệ tài trợ chống lại bạn, bạn đang mất tiền hai lần—từ lỗ theo hướng và từ chuyển khoản tài trợ tiêu cực. Tuy nhiên, nếu bạn đúng hướng và nhận được khoản thanh toán tài trợ tích cực, đó là một nhân tố cộng thêm vào lợi nhuận của bạn.

Nhiều người mới bỏ qua cơ chế này và bị bất ngờ bởi chi phí tài trợ. Nó không phải là tùy chọn—nó đã được tích hợp vào cơ chế kinh tế của hợp đồng.

Đòn bẩy: Vũ khí hai lưỡi

Đòn bẩy chính là thứ khiến hợp đồng trở nên thực sự nguy hiểm và hấp dẫn. Đó là công cụ biến vốn nhỏ thành khả năng tiếp xúc thị trường có ý nghĩa.

Cơ chế:

Với đòn bẩy 100x, bạn kiểm soát hợp đồng Bitcoin trị giá 50.000 USD chỉ bằng cách gửi $500 làm ký quỹ. Nếu Bitcoin tăng 2%, bạn sẽ kiếm được 1.000 USD—tương đương lợi nhuận 200% trên vốn của bạn. Đó là sức hút mê hoặc.

Nhưng đảo ngược lại: nếu Bitcoin giảm 1%, bạn sẽ lỗ. Toàn bộ $500 vốn ký quỹ của bạn bị xóa sạch. Hệ thống tự động thanh lý bạn—thoát khỏi vị thế với số dư còn lại bằng 0. Đây gọi là thanh lý, và là nguyên nhân chính khiến các tài khoản giao dịch nhỏ lẻ bị phá hủy.

Công thức rủi ro/lợi nhuận với các mức đòn bẩy khác nhau:

• Đòn bẩy 5x: Di chuyển 20% theo hướng sai sẽ thanh lý bạn
• Đòn bẩy 10x: Di chuyển 10% sẽ thanh lý bạn
• Đòn bẩy 20x: Di chuyển 5% sẽ thanh lý bạn
• Đòn bẩy 100x: Di chuyển 1% sẽ thanh lý bạn

Mô hình rõ ràng. Đòn bẩy cao không phải là con đường nhanh giàu—nó là con đường tăng tốc đến số không. Tôi đã chứng kiến vô số trader mất tất cả trong vòng vài tuần khi dùng đòn bẩy 20x+, tin rằng họ chỉ cần “giữ cho đến khi nó hồi phục.” Hợp đồng vĩnh viễn không cho phép điều đó.

Hướng dẫn cho người mới bắt đầu: Bắt đầu với đòn bẩy tối đa từ 2x đến 5x. Điều này giúp bạn có không gian để chịu đựng biến động thị trường mà không gặp rủi ro thanh lý thảm khốc. Mục tiêu ban đầu không phải là lợi nhuận tối đa—mà là sống sót và học hỏi hành vi thị trường.

Quản lý vị thế: Kỹ năng thực sự

Điều phân biệt các trader bền vững với những người bị thanh lý là kỷ luật trong việc xác định kích thước vị thế và kế hoạch thoát lệnh.

Nguyên tắc cốt lõi:

1. Phân bổ rủi ro: Không bao giờ rủi ro quá 2-5% tổng vốn giao dịch của bạn cho một lệnh. Nếu lệnh đi ngược lại bạn theo ngưỡng đã định $500 ví dụ, mất 10%$500 , hãy đóng ngay lập tức.

2. Lập kế hoạch trước khi vào lệnh: Trước khi mở vị thế, xác định điểm thoát. Điểm dừng lỗ của bạn ở đâu? Mức chốt lời của bạn là gì? Ghi lại rõ ràng. Thực hiện một cách máy móc, loại bỏ cảm xúc khỏi quyết định.

3. Tránh giao dịch trả đũa: Giá đột ngột giảm 15%? Người mới hoảng loạn và bán ra vào thời điểm tồi tệ nhất, ghi nhận lỗ. Sau đó, họ dùng đòn bẩy để “cứu” lỗ, thường dẫn đến thua lỗ lớn hơn.

4. Dừng lỗ là không thể thương lượng: Giao dịch “mở” (không có bảo vệ dừng lỗ) là đặt cược, không phải giao dịch. Dừng lỗ phải được đặt ngay khi vào lệnh, không bao giờ hủy bỏ sau đó vì “giảm tạm thời.”

5. Quản lý ký quỹ: Giữ vốn để phục hồi. Nếu mất 50% tài khoản, bạn cần lợi nhuận 100% để hòa vốn. Mất 90% thì cần lợi nhuận 900% để phục hồi. Đó là lý do tại sao kích thước vị thế quan trọng hơn độ chính xác.

Hợp đồng vĩnh viễn so với Giao dịch spot: Hiểu rõ sự khác biệt

Giao dịch spot = Bạn sở hữu tài sản và có thể giữ vô thời hạn mà không sợ bị thanh lý.

Hợp đồng vĩnh viễn = Bạn kiểm soát tiếp xúc với biến động giá nhưng đối mặt với thanh lý nếu ký quỹ cạn kiệt, cộng thêm phải trả phí tài trợ.

Sự khác biệt về tâm lý là rất lớn. Với spot, giảm giá tạm thời gây khó chịu nhưng có thể chờ đợi—bạn có thể kiên nhẫn. Với hợp đồng, cùng một đợt giảm giá có thể kích hoạt thanh lý tự động trong khi bạn còn ngủ.

Điều này đòi hỏi sự cảnh giác liên tục khi giao dịch hợp đồng. Nó không phải là “cài đặt rồi quên” như một phương tiện đầu tư đơn thuần.

Những sai lầm phổ biến của người mới cần tránh

Sai lầm 1: Đặt cược tất tay
Dốc toàn bộ tài khoản vào một lệnh hoặc dùng đòn bẩy quá mức để “lấy điểm lớn.” Bất kỳ biến động nào cũng có thể kích hoạt thanh lý. Các trader bền vững thường dùng 10-20% vốn tài khoản cho mỗi lệnh.

Sai lầm 2: Ra quyết định cảm tính
FOMO (sợ bỏ lỡ cơ hội) thúc đẩy vào lệnh đỉnh điểm. FUD (nỗi sợ, bất ổn, hoài nghi) thúc đẩy thoát ra đỉnh đáy. Cả hai đều là hành vi phá hoại vốn. Lập kế hoạch giao dịch trước khi cảm xúc chi phối.

Sai lầm 3: Bỏ qua phí và chi phí tài trợ
Trader mới chỉ chú ý đến lợi nhuận/lỗ theo hướng mà quên mất chi phí âm thầm của phí giao dịch và tỷ lệ tài trợ tiêu cực. Theo thời gian, các chi phí này tích tụ đáng kể.

Sai lầm 4: Giao dịch quá nhiều không có niềm tin
Liên tục mở/đóng vị thế để tìm lợi nhuận nhanh đảm bảo bạn sẽ trả phí cho mỗi giao dịch trong khi ít thắng hơn. Chất lượng luôn quan trọng hơn số lượng.

Tám nguyên tắc thiết yếu để thành công trong giao dịch hợp đồng

1. Rủi ro mỗi lệnh ≤ 5% tổng vốn (2% khuyến nghị cho người mới)
2. Kiên nhẫn là bắt buộc—thị trường di chuyển mất thời gian; đừng hoảng loạn đóng lệnh trước khi ý tưởng của bạn diễn ra đúng
3. Tuân thủ kế hoạch của bạn nghiêm ngặt—giao dịch quá nhiều sẽ phá hủy tài khoản
4. Bảo vệ lợi nhuận tích cực—điều chỉnh dừng lỗ cao hơn khi lệnh có lợi, đảm bảo lợi nhuận
5. Dừng lỗ là thiêng liêng—không xóa hoặc di chuyển xa hơn sau khi vào lệnh
6. Tránh trung bình giá xuống—thêm vào vị thế thua lỗ sẽ tăng rủi ro
7. Không chuyển đổi từ mua sang bán một cách tùy tiện—chuyển đổi vị thế đòi hỏi kỹ năng nâng cao
8. Tránh thêm vị thế trong các lệnh thắng—sự tự tin quá mức sau thành công ban đầu là nguy hiểm

Thực tế khắc nghiệt

Hợp đồng vĩnh viễn là trò chơi cân bằng hoặc âm khi tính phí và chi phí tài trợ. Lợi nhuận của bạn chính là mất mát của người khác. Không có sự phát triển hợp tác—chỉ có người thắng và người bị thanh lý.

Nếu giao dịch spot giống như làm cổ đông, giao dịch hợp đồng giống như chơi casino—ngoại trừ casino (sàn giao dịch) luôn lấy phần trăm.

Điều này phù hợp với những người chấp nhận rủi ro, nhà giao dịch chuyên nghiệp hoặc những người sẵn sàng hy sinh vốn học hỏi. Hoàn toàn không phù hợp với người mới bắt đầu xem đó là cách xây dựng giàu có hoặc những ai mạo hiểm với quỹ khẩn cấp.

Hướng dẫn cuối cùng

Trước khi bắt đầu với hợp đồng vĩnh viễn:

1. Thành thạo giao dịch spot trước—hiểu cách thị trường di chuyển và hành vi của chính bạn
2. Bắt đầu với kích thước vị thế nhỏ—dùng đòn bẩy 1-2x với số tiền nhỏ bạn có thể mất hoàn toàn
3. Ghi chép mọi thứ—duy trì hồ sơ chi tiết về vào lệnh, thoát lệnh, lý do và kết quả
4. Học hỏi liên tục—mỗi thất bại là dữ liệu; phân tích nguyên nhân
5. Tôn trọng công cụ này—hợp đồng vĩnh viễn là các công cụ tài chính phức tạp, không phải trò chơi cờ bạc để làm giàu nhanh

Thị trường luôn có cơ hội. Điều hiếm hoi là trader có đủ kỷ luật, kiến thức và kiểm soát cảm xúc để liên tục nắm bắt chúng. Xây dựng nền tảng đó quan trọng hơn vô cùng so với lợi nhuận ban đầu.

Bắt đầu nhỏ. Sống sót trước. Lợi nhuận sau.