Vì sao 99% token biến mất và 1% token xây dựng hệ sinh thái lại trường tồn

Hầu hết các token mà tôi từng tin tưởng và mua trong chu kỳ trước đều đã biến mất.

Mỗi chu kỳ lại xuất hiện hàng nghìn token mới, mỗi token đều hứa hẹn sẽ tạo ra sự thay đổi lớn. Nhưng khi thị trường tăng trưởng qua đi, chỉ còn lại một số ít tồn tại.

Đến chu kỳ tiếp theo, phần lớn token đã rơi vào quên lãng, biểu đồ không còn giao dịch, Discord lặng thinh và đội ngũ phát triển cũng không còn dấu vết.

Điều gì đã xảy ra?

Sự thật rất rõ ràng: các token chết vì không thể tiến xa hơn ngoài việc đầu cơ.

Chúng sống vội, tăng trưởng mạnh mẽ rồi cũng lụi tàn nhanh chóng.

Chỉ những token xây dựng được hệ sinh thái mới có thể trường tồn.

Sự thật nghiệt ngã là bạn không thể xây dựng hệ sinh thái nếu chỉ dựa vào đầu cơ.

Cái bẫy tử thần của phần lớn token

Phần lớn token không chết vì thiếu sự chú ý mà vì không có nền kinh tế thực sự.

Chúng ra mắt với:

• Không có động lực cầu nội tại.
• Không có cơ chế tiêu thụ token.
• Không có bản sắc hay vòng lặp giữ chân người dùng.
• Không có lý do thực sự để người dùng ở lại khi phần thưởng kết thúc.

Chu trình lặp đi lặp lại ở mọi chu kỳ:

Farm → Bán tháo → Thoát vốn → Thị trường không còn hoạt động.

Farming thanh khoản chỉ thu hút những người cơ hội, không phải cộng đồng thực sự.

Điểm thưởng và airdrop chỉ hấp dẫn thợ săn phần thưởng, không phải những người thực sự tin tưởng.

Khi các ưu đãi chấm dứt, cộng đồng cũng tan rã.

Sự thật nghiệt ngã là bạn không thể xây dựng nền kinh tế dựa trên lòng tham ngắn hạn.

Ba trụ cột giúp token sống sót

Khác biệt giữa một token sắp “chết” và một hệ sinh thái sống động nằm ở ba lớp cốt lõi:

→ Vòng lặp khuyến khích

→ Giữ chân người dùng

→ Các lớp kinh tế thực tế.

Sau đây là phân tích chi tiết từng lớp:

1. Vòng lặp khuyến khích: Động cơ nội tại của sự sống còn

Vòng lặp khuyến khích là nhịp đập của hệ sinh thái bền vững.

Chúng tạo ra chu trình phản hồi liên tục:

Người dùng tham gia → mạng lưới mở rộng → tiện ích token tăng lên → cầu tăng → thu hút thêm người dùng.

Khi vòng lặp này được thiết kế tối ưu, giá trị sẽ tự động gia tăng.

Ví dụ:

• GMX thưởng cho người staking bằng doanh thu thực từ trader, giúp người dùng gắn bó trực tiếp với sự phát triển của giao thức.
• Berachain kết nối việc cung cấp thanh khoản trực tiếp với đồng thuận, tạo ra cơ chế tự củng cố dựa trên thanh khoản.
• Ronin cho phép game thủ kiếm tiền, chi tiêu và tái đầu tư, biến mỗi người chơi thành một nền kinh tế nhỏ.

Những token trường tồn không chỉ “thưởng cho holder” mà còn biến người dùng thành một phần động cơ vận hành.

Mỗi hành động của người dùng đều củng cố toàn bộ hệ sinh thái, không chỉ giá token.

2. Giữ chân người dùng: Biến người tham gia farming thành công dân

Đây là điểm yếu lớn nhất của đa số dự án.

Họ nhầm lẫn giữa thu hút và giữ chân người dùng.

Họ có thể trả tiền để ai đó tham gia nhưng không thể làm cho họ ở lại lâu dài.

Chỉ 1% dự án thành công nhận ra điều cốt lõi hơn:

Người dùng ở lại không phải vì lợi suất, mà vì bản sắc.

Khi một giao thức mang đến cho người dùng cảm giác thuộc về, vị thế xã hội hoặc cơ hội xây dựng danh tiếng, nó chuyển mình từ “nền tảng” thành “quốc gia”.

• idOS xây dựng hạ tầng nhận diện giúp người dùng neo lại trên nhiều hệ sinh thái.
• Base biến builder thành công dân nhờ văn hóa và sự ghi nhận.
• Friend.tech chứng minh rằng danh tiếng, vị thế xã hội và quyền sở hữu cảm xúc có thể tạo ra sức hút on-chain mạnh mẽ.

Hệ thống giữ chân mạnh mẽ nhất không dựa vào farming.

Mà phải dựa vào cảm giác thuộc về.

Người dùng cần cảm thấy rằng nếu rời đi là đánh mất một phần bản thân mình.

Đó là dấu hiệu của một mạng lưới thực sự.

3. Các lớp kinh tế thực: Nơi token có mục đích

Đầu cơ tạo ra sự chú ý.

Tiện ích tạo ra lực hút nội tại.

Khi token được tích hợp vào các lớp kinh tế thực tiễn, nó sẽ thôi là tài sản đầu cơ và trở thành đơn vị phối hợp giá trị thực.

Đây là nơi 1% token thực sự khác biệt:

• Memecoin và giải pháp thanh toán trên Solana tạo ra nền kinh tế người dùng tự vận hành.
• Vòng lặp tài trợ DAO của Arbitrum tạo ra builder thay vì kẻ xin hỗ trợ.
• Token BNB trở thành thẻ truy cập cho giao dịch, phí gas và launchpad.

Các lớp này kết nối đầu cơ → tiện ích → phối hợp → bền vững.

Khi token chuyển giá trị, truy cập mạng lưới, quản trị quỹ và kích hoạt thanh toán, nó không còn là dự án mà đã trở thành một quốc gia với nền kinh tế riêng biệt.

Vòng đời của một token sống

Quá trình này diễn ra như sau:

1. Giai đoạn câu chuyện: Token ra mắt với một thông điệp rõ ràng.
2. Giai đoạn tiện ích: Người dùng đầu tiên sử dụng token, không chỉ giao dịch.
3. Giai đoạn giữ chân: Cộng đồng xây dựng các vòng lặp quanh token (staking, quản trị, nhận diện).
4. Giai đoạn mở rộng: Hệ sinh thái bắt đầu tạo ra nhu cầu mới cho các dự án, tích hợp, hoặc ứng dụng thực tế.

Đó là lúc token không còn cần hype để tồn tại.

Nó trở thành một hệ sinh thái tự vận hành.

Vòng xoáy tử thần của 99%

99% dự án còn lại đều đi theo đúng con đường diệt vong sau:

1. Ra mắt rầm rộ → ai cũng đổ xô vào.
2. Không có ứng dụng thực → token chỉ trở thành tài sản đầu cơ thuần túy.
3. Thanh khoản rút đi → holder bán tháo, cá mập chuyển hướng.
4. Cộng đồng tan rã → im vắng.
5. Token biến mất → dự án mới xuất hiện thay thế.

Biểu đồ giá của họ đều giống hệt nhau: một đỉnh núi rồi trượt dài xuống dốc không điểm dừng.

Đó không phải là sự tình cờ, mà là hệ quả của thiết kế sai lầm.

Sổ tay vận hành của 1%

Đây là bộ khung mà mọi nhà sáng lập và nhà đầu tư nên thuộc lòng:

Kết luận

Mỗi chu kỳ đều loại bỏ kẻ yếu và tôn vinh người mạnh.

Câu chuyện rồi sẽ qua đi, chỉ hệ sinh thái là tồn tại bền lâu.

Đây là xu hướng mới của các token chất lượng sắp xuất hiện.

https://x.com/TheDeFISaint/status/1977290279007797424

Cảm ơn bạn đã đọc bài viết.

Vui lòng like, retweet và theo dõi nếu bạn thấy hữu ích.

Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm:

1. Bài viết này được đăng lại từ []. Mọi bản quyền thuộc về tác giả gốc [**]. Nếu có khiếu nại về việc đăng lại, vui lòng liên hệ đội ngũ Gate Learn, chúng tôi sẽ xử lý kịp thời.
2. Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm: Quan điểm và ý kiến trong bài viết này hoàn toàn là của tác giả và không cấu thành lời khuyên đầu tư.
3. Bản dịch sang các ngôn ngữ khác do đội ngũ Gate Learn thực hiện. Trừ khi được cho phép, nghiêm cấm sao chép, phân phối hoặc đạo văn bài dịch này.