Hai ông lớn cho vay trên Solana công khai đối đầu, quỹ Solana phải đứng ra hòa giải

Có lẽ trong mắt Kamino, hiện tại chính là cơ hội tuyệt vời để giáng đòn mạnh vào đối thủ.

Tác giả bài viết: Azuma

Nguồn bài viết: Odaily 星球日报

Cuối tuần vừa qua, hai ông lớn cho vay trên Solana là Jupiter Lend và Kamino đã “xung đột” gay gắt.

Lưu ý: Dữ liệu từ Defillama cho thấy Jupiter và Kamino hiện là hai giao thức có TVL cao nhất trên hệ sinh thái Solana.

Nguyên nhân sự việc: Bài đăng bị xóa lặng lẽ của Jupiter

Nguyên nhân bắt đầu từ tháng 8 năm nay, khi Jupiter chính thức quảng bá sản phẩm cho vay Jupiter Lend, họ đã nhiều lần nhấn mạnh tính năng “cách ly rủi ro” của sản phẩm này (bài đăng liên quan đã bị xóa), tức là giữa các pool cho vay sẽ không có hiện tượng lây nhiễm rủi ro chéo.

Tuy nhiên, thiết kế thực tế của Jupiter Lend lại không phù hợp với mô hình cách ly rủi ro theo nhận thức phổ biến trên thị trường. Trong quan niệm chung, pool cho vay DeFi có thể được gọi là cách ly rủi ro là loại pool sử dụng cơ chế thiết kế để phân tách rủi ro của các tài sản hoặc thị trường khác nhau, ngăn chặn việc một tài sản vỡ nợ hoặc thị trường sụp đổ ảnh hưởng đến toàn bộ giao thức. Đặc điểm chính của cấu trúc này bao gồm:

Phân tách pool: Các loại tài sản khác nhau (như stablecoin, tài sản biến động, tài sản thế chấp NFT, v.v.) được phân bổ vào các pool cho vay riêng biệt, mỗi pool có tính thanh khoản, nợ và tham số rủi ro riêng biệt.

Cách ly tài sản thế chấp: Người dùng chỉ có thể sử dụng tài sản trong cùng một pool làm tài sản thế chấp để vay các tài sản khác, ngăn chặn việc lây truyền rủi ro giữa các pool.

Nhưng thực tế, thiết kế của Jupiter Lend hỗ trợ việc tái thế chấp (tái sử dụng tài sản đã nạp vào pool ở các vị trí khác trong giao thức) để nâng cao hiệu quả sử dụng vốn, điều này có nghĩa là tài sản thế chấp nạp vào vault không hoàn toàn tách biệt. Đồng sáng lập Jupiter, Samyak Jain, giải thích rằng các pool cho vay của Jupiter Lend “ở một mức độ nào đó” là cách ly, bởi mỗi pool đều có cấu hình, giới hạn, ngưỡng thanh lý, phí thanh lý riêng, còn cơ chế tái thế chấp chỉ nhằm tối ưu hóa hiệu quả sử dụng vốn.

Mặc dù tài liệu sản phẩm về Jupiter Lend có giải thích chi tiết hơn so với nội dung quảng bá trước đó, nhưng khách quan mà nói, việc Jupiter đề cập đến “cách ly rủi ro” trong chiến dịch quảng bá ban đầu thực sự có sự sai lệch so với nhận thức chung của thị trường, thậm chí có yếu tố gây hiểu lầm.

Cuộc chiến nổ ra: Kamino tấn công

Ngày 6 tháng 12, đồng sáng lập Kamino Marius Ciubotariu đã tận dụng cơ hội này để chỉ trích Jupiter Lend và chặn công cụ di chuyển tài sản từ Kamino sang Jupiter Lend.

Marius cho biết: “Jupiter Lend liên tục khẳng định rằng tài sản không bị lây nhiễm chéo, điều này hoàn toàn vô lý. Thực tế, trên Jupiter Lend, nếu bạn gửi SOL và vay USDC, SOL của bạn sẽ được cho người dùng khác sử dụng JupSOL, INF để vay vòng tròn, bạn phải chịu mọi rủi ro nếu những khoản vay vòng tròn này sụp đổ hoặc tài sản vỡ nợ. Không hề có biện pháp cách ly nào, rủi ro lây nhiễm chéo hoàn toàn tồn tại, điều này trái ngược với quảng cáo và những gì người dùng được thông báo… Trong cả tài chính truyền thống (TradFi) và tài chính phi tập trung (DeFi), thông tin về việc tài sản thế chấp có được tái thế chấp hay không, có rủi ro lây nhiễm hay không đều là thông tin quan trọng, phải được công khai rõ ràng, và không ai nên đưa ra bất kỳ giải thích mơ hồ nào về vấn đề này.”

Sau khi Kamino “nổ phát súng đầu tiên”, tranh luận về thiết kế sản phẩm Jupiter Lend nhanh chóng làm bùng nổ cộng đồng. Có người đồng tình Jupiter có dấu hiệu quảng cáo sai sự thật — ví dụ như CEO Penis Ventures 8bitpenis.sol chỉ trích mạnh mẽ Jupiter đã nói dối công khai ngay từ đầu, lừa gạt người dùng; cũng có người cho rằng mô hình thiết kế của Jupiter Lend cân bằng giữa an toàn và hiệu quả, và việc Kamino tấn công chỉ vì cạnh tranh thị trường, động cơ không trong sáng — ví dụ KOL quốc tế letsgetonchain cho rằng: “Thiết kế của Jupiter Lend vừa đạt được hiệu quả sử dụng vốn như mô hình pool, vừa có năng lực quản lý rủi ro của giao thức cho vay dạng module… Kamino không thể ngăn cản người dùng chuyển sang một công nghệ tốt hơn.”

Dưới áp lực lớn, phía Jupiter đã âm thầm xóa các bài đăng trước đó, nhưng điều này lại càng làm lan rộng FUD hơn. Sau đó, COO Jupiter Kash Dhanda cũng lên tiếng thừa nhận đội ngũ đã không diễn đạt chính xác về “rủi ro lây nhiễm bằng 0” của Jupiter Lend trên mạng xã hội trước đó, đồng thời xin lỗi và cho biết lẽ ra phải công bố thông báo đính chính ngay khi xóa bài.

Mâu thuẫn cốt lõi: Định nghĩa “cách ly rủi ro”

Tổng hợp thái độ đối lập hiện tại trong cộng đồng, bản chất tranh cãi có vẻ xuất phát từ việc các nhóm khác nhau định nghĩa khác nhau về “cách ly rủi ro”.

Trong mắt Jupiter và những người ủng hộ, “cách ly rủi ro” không phải là một khái niệm bất biến, có thể có không gian thiết kế nhất định. Jupiter Lend tuy không hoàn toàn giống mô hình cách ly rủi ro theo nhận thức phổ biến, nhưng cũng không phải mô hình pool thanh khoản chung hoàn toàn mở, dù dùng chung một lớp thanh khoản cho phép tái thế chấp, nhưng mỗi pool cho vay đều có thể cấu hình riêng, có giới hạn tài sản, ngưỡng thanh lý, phí thanh lý riêng.

Trong khi đó, Kamino và những người ủng hộ lại cho rằng bất kỳ sự cho phép tái thế chấp nào cũng là phủ nhận hoàn toàn “cách ly rủi ro”, và các dự án không nên sử dụng thông tin mập mờ hoặc quảng cáo sai sự thật để đánh lừa người dùng.

Ý thức “thượng tầng”: Người đổ thêm dầu vào lửa, người đứng ra giảng hòa

Ngoài tranh cãi giữa hai bên và cộng đồng, một điểm đáng chú ý khác là thái độ của các “thượng tầng ý thức” trong hệ sinh thái Solana về sự việc này.

Đầu tiên là Multicoin, quỹ đầu tư mạo hiểm có tiếng nói lớn nhất trong hệ sinh thái Solana (có thể nói là không ai sánh bằng). Là nhà đầu tư của Kamino, đối tác Multicoin Tushar Jain đã trực tiếp đăng bài đặt nghi vấn về Jupiter “hoặc là ngu ngốc, hoặc là xấu xa, nhưng dù thế nào cũng không thể tha thứ” — khách quan mà nói, phát biểu của ông đã góp phần làm căng thẳng thêm cuộc “khẩu chiến” này.

Tushar cho biết: “Tranh cãi quanh Jupiter Lend có hai khả năng giải thích. Một là đội ngũ Jupiter thực sự không hiểu ý nghĩa của việc cách ly tài sản thế chấp. Cách xử lý tài sản thế chấp là tham số rủi ro quan trọng nhất của giao thức cho vay. Nếu họ còn không hiểu nguyên tắc cốt lõi của thị trường cho vay, thì còn điều gì họ chưa hiểu nữa? Năng lực chuyên môn của họ có đủ để người dùng yên tâm gửi tiền không? Với giao thức cho vay, không hiểu ý nghĩa của cách ly tài sản thế chấp là điều hoàn toàn không thể chấp nhận. Khả năng thứ hai là, đội ngũ Jupiter không phải không đủ năng lực, mà là cố tình bóp méo phần cốt lõi của giao thức để lừa dối người dùng và thu hút tiền gửi.”

Rõ ràng, động cơ của Tushar rất rõ ràng, chính là nhân cơ hội này giúp Kamino đánh bại đối thủ cạnh tranh.

Ý kiến “thượng tầng” quan trọng khác đến từ Solana Foundation. Là “hệ sinh thái mẹ”, Solana rõ ràng không muốn thấy hai dự án dẫn đầu của hệ quá đối đầu, gây tổn hại cho toàn bộ hệ sinh thái.

Chiều qua, Chủ tịch Solana Foundation Lily Liu đã đăng bài trên X kêu gọi hai dự án hòa giải: “Yêu các bạn. Nhìn tổng thể, quy mô thị trường cho vay của chúng ta hiện khoảng 5 tỷ đô la, còn quy mô của hệ sinh thái Ethereum lớn gấp 10 lần. Đối với thị trường tài sản thế chấp truyền thống, con số đó còn lớn hơn rất nhiều lần. Chúng ta có thể chọn tấn công lẫn nhau, nhưng cũng có thể chọn nhìn xa hơn — cùng nhau chiếm lĩnh thêm thị phần từ thị trường crypto, sau đó cùng tiến vào thị trường tài chính truyền thống rộng lớn.”

Tóm lại — Đừng cãi nhau nữa, cãi nữa là để Ethereum hưởng lợi đấy!

Logic phía sau: Cuộc chiến ngôi vương cho vay trên Solana

Tổng hợp dữ liệu phát triển của Jupiter Lend và Kamino cùng môi trường thị trường, cuộc tranh cãi này tuy nổ ra bất ngờ, nhưng dường như là sự va chạm tất yếu chỉ là vấn đề thời gian.

Một mặt, Kamino (màu đỏ trong hình dưới) từng là “ông vua” cho vay trên Solana trong thời gian dài, nhưng từ khi Jupiter Lend (màu xanh trong hình dưới) ra mắt, đã nhanh chóng chiếm thị phần lớn, trở thành đối thủ duy nhất trong hệ Solana có thể thách thức Kamino.

Mặt khác, sau “cuộc tắm máu” ngày 11/10, thanh khoản thị trường sụt giảm mạnh, TVL toàn hệ Solana liên tục đi xuống; cộng thêm hàng loạt dự án “nổ” khiến thị trường DeFi cực kỳ nhạy cảm với vấn đề “an toàn”.

Khi thị trường tốt, dòng tiền tăng trưởng, Jupiter Lend và Kamino từng chung sống hòa bình, ai cũng còn kiếm được, và nhìn chung ai cũng nghĩ sẽ còn kiếm được nhiều hơn nữa… Nhưng khi thị trường chuyển sang giai đoạn tranh giành tiền có sẵn, quan hệ cạnh tranh giữa hai bên trở nên căng thẳng, và vấn đề an toàn lại là điểm tấn công hiệu quả nhất hiện tại — dù Jupiter Lend chưa từng gặp sự cố bảo mật nào trong lịch sử, nhưng chỉ riêng nghi vấn về thiết kế đã đủ để khiến người dùng cảnh giác.

Có lẽ trong mắt Kamino, hiện tại chính là cơ hội tuyệt vời để giáng đòn mạnh vào đối thủ.