Rạng sáng thứ Năm tuần này, điều quyết định xu hướng của tài sản rủi ro không phải là bản thân việc cắt giảm lãi suất.

Vào thứ Năm tuần này (giờ Bắc Kinh), Fed sẽ công bố quyết định lãi suất cuối cùng trong năm nay. Thị trường có sự đồng thuận rất cao:

Theo dữ liệu CME FedWatch, xác suất giảm lãi suất 25 điểm cơ bản vượt quá 85%.

Nếu điều này xảy ra, đây sẽ là lần giảm lãi suất thứ ba liên tiếp kể từ tháng 9, khi đó lãi suất quỹ liên bang sẽ giảm về khoảng 3,5%-3,75%.

Đối với các nhà đầu tư crypto đã quen với câu chuyện “giảm lãi suất = tin tốt”, đây nghe có vẻ là một tin vui.

Nhưng vấn đề là, khi mọi người đều kỳ vọng sẽ giảm lãi suất, việc giảm lãi suất bản thân nó không còn là động lực thúc đẩy thị trường nữa.

Thị trường tài chính là cỗ máy của kỳ vọng. Giá cả phản ánh không phải là “điều gì đã xảy ra”, mà là “so với kỳ vọng, điều gì đã xảy ra”.

Xác suất 85% có nghĩa là việc giảm lãi suất đã được định giá đầy đủ; khi công bố thực tế vào rạng sáng thứ Năm, trừ khi có bất ngờ, thị trường sẽ không phản ứng mạnh.

Vậy điều gì mới thực sự là biến số?

Thái độ của Fed đối với năm sau. Giảm 25 điểm cơ bản gần như chắc chắn, nhưng chu kỳ giảm lãi suất sẽ kéo dài bao lâu, năm 2025 còn có thể giảm mấy lần nữa, đây mới là thứ thị trường thực sự đang đặt cược.

Rạng sáng thứ Năm, Fed sẽ đồng thời cập nhật dự báo về lộ trình lãi suất tương lai, và dự báo này thường ảnh hưởng đến hướng đi của thị trường nhiều hơn là quyết định giảm lãi suất lần này.

Nhưng lần này có một vấn đề bổ sung, đó là bản thân Fed cũng có thể không nhìn rõ tình hình.

Nguyên nhân là từ ngày 1/10 đến 12/11, chính phủ liên bang Mỹ đã đóng cửa 43 ngày. Trong thời gian này, các cơ quan thống kê tạm ngừng hoạt động, dẫn đến CPI tháng 10 bị hủy công bố, CPI tháng 11 bị lùi sang ngày 18/12, muộn hơn cuộc họp FOMC tuần này đúng một tuần.

Điều này có nghĩa là các thành viên Fed khi bàn về triển vọng lãi suất không có số liệu lạm phát hai tháng gần nhất.

Khi chính những người ra quyết định cũng đang dò dẫm trong bóng tối, các chỉ dẫn họ đưa ra sẽ càng mơ hồ, mà sự mơ hồ thường đồng nghĩa với biên độ biến động thị trường lớn hơn.

Hãy xem trước dòng thời gian của tuần này:

Chúng ta có thể phân tích cụ thể, Fed có thể đưa ra những tín hiệu nào và tương ứng với phản ứng ra sao của thị trường.

Đặt cược kỳ vọng năm sau

Sau mỗi cuộc họp FOMC, Fed đều sẽ công bố “Tóm tắt dự báo kinh tế” (Summary of Economic Projections).

Trong đó có một biểu đồ, thể hiện dự báo lãi suất tương lai của tất cả các thành viên Fed.

Mỗi thành viên sẽ chấm một điểm, đánh dấu mức lãi suất cuối năm mà họ cho là hợp lý. Vì trông giống như một loạt chấm tròn rải rác, thị trường gọi nó là “dot plot” (biểu đồ chấm). Bạn có thể xem các bản gốc dot plot trên trang web của Fed.

Hình dưới đây là dot plot của cuộc họp FOMC ngày 17/9.

Nó cho thấy sự đồng thuận và bất đồng trong nội bộ Fed. Nếu các chấm tập trung lại, nghĩa là các thành viên có chung quan điểm, đường hướng chính sách khá rõ ràng;

Nếu các chấm rải rộng, nghĩa là nội bộ có tranh cãi, tương lai nhiều biến số.

Đối với thị trường crypto, sự bất định tự thân là yếu tố rủi ro. Nó sẽ kìm hãm khẩu vị rủi ro, khiến dòng tiền có xu hướng đứng ngoài quan sát thay vì tham gia.

Từ biểu đồ có thể thấy, các chấm của năm 2025 chủ yếu tập trung ở hai vùng: khoảng 3,5%-3,625% có khoảng 8-9 chấm, khoảng 3,75%-4,0% cũng có 7-8 chấm. Điều này cho thấy nội bộ Ủy ban chia thành hai phe:

Một phe cho rằng nên giảm thêm 1-2 lần trong năm nay, phe còn lại cho rằng nên tạm dừng hoặc chỉ giảm một lần. Giá trị trung vị rơi vào khoảng 3,6%, nghĩa là phần lớn kỳ vọng cơ sở là năm 2025 sẽ giảm thêm 2 lần (bao gồm lần này trong tuần này).

Nếu nhìn sang năm 2026, sự khác biệt giữa các thành viên Fed còn lớn hơn.

Lãi suất hiện tại là 3,75%-4,00%, nếu cuối năm sau giảm xuống khoảng 3,4%, nghĩa là cả năm chỉ giảm 1-2 lần. Nhưng trên biểu đồ có thành viên cho rằng nên giảm xuống 2,5% (tương đương giảm 4-5 lần), cũng có người cho rằng nên giữ nguyên 4,0% (không giảm lần nào).

Trong cùng một ủy ban, kỳ vọng cực đoan nhất và bảo thủ nhất chênh nhau tới 6 lần giảm lãi suất. Đây là một Fed “phân hóa cao độ”.

Sự phân hóa này tự thân đã là một tín hiệu.

Nếu ngay trong nội bộ Fed còn tranh cãi gay gắt, thị trường cũng sẽ “bỏ phiếu bằng chân”. Hiện các trader đặt cược còn mạnh tay hơn chỉ dẫn chính thức. CME FedWatch cho thấy, thị trường đang định giá năm 2026 sẽ giảm lãi suất 2-3 lần, trong khi trung vị của dot plot chính thức chỉ là 1 lần.

Vì thế, cuộc họp FOMC tuần này, ở một góc độ nào đó, là một lần “đối chiếu kỳ vọng” giữa Fed và thị trường: Fed sẽ nghiêng về phía thị trường, hay tiếp tục giữ nhịp điệu của mình?

Ba kịch bản, ba phản ứng

Dựa trên thông tin hiện tại, FOMC tuần này có ba kịch bản khả dĩ.

1. Kịch bản có khả năng cao nhất là “phù hợp kỳ vọng”: giảm lãi suất 25bp, dot plot giữ nguyên định hướng của cuộc họp tháng 9, Powell nhấn mạnh “phụ thuộc dữ liệu” tại họp báo, không đưa ra định hướng rõ ràng.

Trường hợp này, thị trường sẽ không dao động mạnh. Vì việc giảm lãi suất đã được định giá, chỉ dẫn không đổi, thiếu tín hiệu giao dịch mới. Thị trường crypto nhiều khả năng sẽ dao động nhẹ theo chứng khoán Mỹ rồi trở lại xu hướng cũ.

Đây cũng là kịch bản cơ sở của hầu hết các tổ chức Phố Wall, cả Goldman Sachs và Raymond James đều chỉ ra hướng này trong các báo cáo gần đây.

2. Kịch bản tiếp theo là “thiên về dovish”: giảm lãi suất 25bp, nhưng dot plot cho thấy năm 2026 có thể giảm 2 lần thậm chí nhiều hơn, Powell phát biểu mềm mỏng, nhấn mạnh rủi ro thị trường lao động lớn hơn rủi ro lạm phát.

Điều này giống như Fed tiệm cận với kỳ vọng của thị trường, xác nhận lộ trình nới lỏng. Đô la suy yếu sẽ đẩy tài sản định giá bằng USD tăng, đồng thời kỳ vọng thanh khoản cải thiện sẽ kích thích tâm lý thị trường. BTC và ETH có thể phục hồi cùng chứng khoán Mỹ, BTC có thể kiểm tra lại đỉnh gần đây.

3. Kịch bản có xác suất thấp hơn nhưng không thể loại trừ là “thiên về hawkish”: dù giảm lãi suất 25bp, nhưng Powell nhấn mạnh lạm phát dai dẳng, ám chỉ dư địa giảm lãi suất năm sau hạn chế; hoặc có nhiều phiếu phản đối, cho thấy nội bộ có lực cản với xu hướng nới lỏng.

Tức là, gửi tín hiệu cho thị trường “các bạn đã kỳ vọng quá mức”, USD mạnh lên, kỳ vọng thanh khoản bị siết lại, tài sản rủi ro chịu áp lực. Thị trường crypto ngắn hạn có thể điều chỉnh, đặc biệt là các altcoin beta cao.

Tuy nhiên, nếu chỉ là phát biểu thiên về hawkish chứ chưa chuyển hướng thực sự về chính sách, mức giảm thường không lớn, thậm chí có thể là cơ hội vào hàng.

Bình thường, Fed sẽ điều chỉnh dot plot dựa trên dữ liệu mới nhất. Nhưng lần này do chính phủ đóng cửa nên thiếu hai tháng CPI, họ chỉ có thể dựa vào thông tin không đầy đủ để ra quyết định.

Điều này kéo theo một số hệ quả. Thứ nhất, bản thân dot plot giảm giá trị tham khảo; khi các thành viên Fed cũng không chắc chắn, các chấm trên biểu đồ sẽ càng rải rác.

Thứ hai, trọng số của họp báo Powell sẽ cao hơn, thị trường sẽ soi từng câu chữ để tìm hướng đi. Nếu dot plot và phát biểu của Powell không nhất quán, thị trường sẽ càng bối rối, biến động có thể mạnh hơn.

Đối với nhà đầu tư crypto, điều này có nghĩa là diễn biến rạng sáng thứ Năm có thể khó đoán hơn bình thường.

Thay vì cược xu hướng, hãy chú ý đến biến động. Khi bất định tăng cao, kiểm soát vị thế quan trọng hơn là cược tăng/giảm.

Dữ liệu vị trí trống tối nay không quan trọng như bạn nghĩ

Phía trên chúng ta bàn về FOMC vào thứ Năm, nhưng tối nay (giờ Bắc Kinh thứ Ba 23:00)) còn một dữ liệu nữa sẽ công bố: JOLTs.

Trên mạng xã hội thỉnh thoảng có người thần thánh hóa dữ liệu này, ví dụ như “ngầm quyết định hướng đi của thanh khoản”. Nhưng thực ra, JOLTs không phải là chỉ số vĩ mô quan trọng. Nếu bạn không có nhiều thời gian, chỉ cần chú ý FOMC ngày thứ Năm là đủ;

Nếu bạn muốn hiểu thêm về bức tranh thị trường lao động, có thể đọc tiếp.

JOLTs viết tắt của Job Openings and Labor Turnover Survey, dịch là “Khảo sát vị trí trống và luân chuyển lao động”. Được Cục Thống kê Lao động Mỹ (BLS) công bố hàng tháng, thống kê số vị trí doanh nghiệp Mỹ đang tuyển, đã tuyển được, số lao động nghỉ việc.

Chỉ số được chú ý nhất là “số vị trí trống” (job openings): số càng cao, chứng tỏ doanh nghiệp cần tuyển dụng nhiều, thị trường lao động càng “nóng”.

Năm 2022, chỉ số này đạt đỉnh hơn 12 triệu, nghĩa là lúc đó doanh nghiệp tranh giành lao động, lương tăng vọt, Fed lo ngại điều này sẽ đẩy lạm phát lên cao. Hiện tại, con số này đã lùi về khoảng 7,2 triệu, về mức bình thường như trước dịch.

Ảnh: Jinsidata

Tại sao nói chỉ số này bị đánh giá quá cao?

Thứ nhất, JOLTs là chỉ số trễ. Công bố hôm nay là dữ liệu tháng 10, nhưng bây giờ đã là tháng 12. Thị trường chú ý nhiều hơn đến chỉ số cập nhật nhanh như đơn xin trợ cấp thất nghiệp hàng tuần, báo cáo việc làm phi nông nghiệp đầu tháng.

Thứ hai, dự báo số vị trí trống khoảng 7,1 triệu, vốn không phải là mức “quá nóng”. Trước đó có chuyên gia phân tích, tỷ lệ vị trí trống so với số người thất nghiệp đã rơi xuống dưới 1,0 từ tháng 8, nghĩa là hiện mỗi người thất nghiệp chỉ có chưa đến một vị trí trống.

Điều này hoàn toàn khác với năm 2022 khi “mỗi người thất nghiệp có hai vị trí trống”. Câu chuyện thị trường lao động “quá nóng” thực ra đã lỗi thời.

Theo dự báo của LinkUp và Wells Fargo, JOLTs tháng 10 công bố tối nay nhiều khả năng ở khoảng 7,13-7,14 triệu, không khác nhiều so với lần trước là 7,2 triệu.

Nếu số liệu đúng dự báo, thị trường gần như không phản ứng; chỉ xác nhận lại câu chuyện “thị trường lao động tiếp tục hạ nhiệt chậm”, không thay đổi kỳ vọng của ai về Fed.

Dữ liệu tối nay giống như “món khai vị” trước FOMC, bữa chính vẫn là rạng sáng thứ Năm.

BTC tôi đang nắm sẽ biến động ra sao?

Những phần trên bàn về dữ liệu vĩ mô, nhưng có thể bạn quan tâm nhất là: Tất cả những thứ này ảnh hưởng thế nào đến BTC và ETH bạn đang nắm giữ?

Nói trước kết luận, sẽ có ảnh hưởng, nhưng không đơn giản là “giảm lãi suất = tăng giá”.

Quyết định lãi suất của Fed ảnh hưởng đến thị trường crypto qua vài kênh truyền dẫn.

Thứ nhất là USD. Giảm lãi suất nghĩa là lợi suất tài sản USD giảm, dòng tiền sẽ tìm nơi khác. Khi USD yếu đi, tài sản định giá bằng USD (bao gồm BTC) thường sẽ có diễn biến tốt hơn.

Thứ hai là thanh khoản. Môi trường lãi suất thấp, chi phí vay rẻ, tiền nhiều hơn trong thị trường, một phần sẽ chảy vào tài sản rủi ro. Chu kỳ tăng giá 2020-2021 phần lớn là kết quả của Fed nới lỏng định lượng không giới hạn.

Thứ ba là khẩu vị rủi ro. Khi Fed phát đi tín hiệu dovish, nhà đầu tư sẵn sàng chấp nhận rủi ro hơn, dòng tiền từ trái phiếu, quỹ tiền tệ sẽ chuyển sang cổ phiếu, crypto; ngược lại, tín hiệu hawkish sẽ khiến dòng tiền quay về tài sản an toàn.

Ba kênh này tạo thành chuỗi truyền dẫn “Chính sách Fed → USD/thanh khoản → khẩu vị rủi ro → tài sản crypto”.

Về lý thuyết, BTC hiện có hai hình mẫu phổ biến: “vàng số” hoặc “tài sản rủi ro”.

Nếu đóng vai vàng số, BTC phải giống vàng - tăng giá khi thị trường hoảng loạn, tương quan âm với chứng khoán. Nếu là tài sản rủi ro, BTC sẽ biến động cùng Nasdaq, diễn biến tốt khi thanh khoản dồi dào.

Thực tế, vài năm gần đây BTC giống với tài sản rủi ro hơn.

Theo nghiên cứu của CME, từ năm 2020, hệ số tương quan giữa BTC và Nasdaq 100 từ gần 0 tăng lên khoảng 0,4, có lúc vượt 0,7. The Kobeissi Letter gần đây cũng chỉ ra, hệ số tương quan 30 ngày của BTC có lúc lên tới 0,8, mức cao nhất từ 2022.

Nhưng gần đây lại xuất hiện hiện tượng thú vị. Theo CoinDesk, 20 ngày qua, BTC và Nasdaq có hệ số tương quan -0,43, xuất hiện tương quan âm rõ rệt.

Nguồn dữ liệu: https://newhedge.io/

Nasdaq chỉ cách đỉnh lịch sử 2%, còn BTC đã giảm 27% từ đỉnh tháng 10.

Wintermute, một market maker, giải thích: BTC hiện đang “lệch về phía tiêu cực”, khi chứng khoán rớt thì nó rớt mạnh hơn, khi chứng khoán tăng thì nó phản ứng chậm chạp. Theo cách nói của họ, BTC “chỉ thể hiện beta cao ở hướng sai”.

Điều này có ý nghĩa gì?

Nếu tuần này FOMC phát tín hiệu dovish, chứng khoán Mỹ tăng, BTC chưa chắc bật lại; nhưng nếu tín hiệu hawkish, chứng khoán Mỹ giảm, BTC có thể giảm mạnh hơn. Đây là cấu trúc rủi ro bất đối xứng.

Tổng kết

Nói tóm lại, đây là khung quan sát bạn nên theo dõi liên tục.

Tuần này ((9-12/12) cần chú ý gì?

Trọng tâm là FOMC rạng sáng thứ Năm. Cụ thể ba vấn đề: dot plot có thay đổi không (đặc biệt là trung vị lãi suất năm 2026), phát biểu của Powell thiên về dovish hay hawkish, và kết quả bỏ phiếu có nhiều phiếu phản đối không.

Giữa đến cuối tháng 12 chú ý gì?

Ngày 18/12 sẽ công bố lại CPI tháng 11. Nếu số liệu lạm phát đảo chiều tăng, thị trường có thể phải định giá lại kỳ vọng giảm lãi suất năm sau, lúc đó câu chuyện Fed “tiếp tục nới lỏng” sẽ bị thách thức.

Q1/2026 cần chú ý gì?

Đầu tiên là vấn đề nhân sự Chủ tịch Fed. Nhiệm kỳ của Powell kết thúc vào tháng 5/2026.

Kế tiếp là ảnh hưởng kéo dài của chính sách Trump. Nếu mở rộng chính sách thuế quan, có thể tiếp tục đẩy kỳ vọng lạm phát tăng, thu hẹp dư địa nới lỏng của Fed.

Ngoài ra, tiếp tục theo dõi liệu thị trường lao động có xấu đi nhanh hơn không. Nếu số liệu sa thải tăng, Fed có thể buộc phải đẩy nhanh giảm lãi suất, lúc đó lại là một kịch bản khác.