Nhà đầu tư nhỏ lẻ rời bỏ thị trường, làn sóng tăng giá tiếp theo sẽ dựa vào điều gì?

Tiêu đề gốc: Sự rời bỏ của nhà đầu tư nhỏ lẻ, đợt bull run tiếp theo sẽ dựa vào đâu?

Tác giả gốc: Bạch thoại Blockchain

Nguồn gốc:

Chuyển ngữ: Daisy, Mars Finance

Bitcoin đã giảm từ 126,000 USD xuống còn 90,000 USD, sụt giảm 28,57%.

Thị trường hoảng loạn, thanh khoản cạn kiệt, áp lực giảm đòn bẩy khiến mọi người nghẹt thở. Theo dữ liệu Coinglass, quý 4 đã chứng kiến những đợt thanh lý bắt buộc rõ rệt, thanh khoản thị trường bị suy yếu nghiêm trọng.

Nhưng đồng thời, một số yếu tố tích cực mang tính cấu trúc đang hội tụ: SEC Mỹ sắp đưa ra quy định “miễn trừ đổi mới”, kỳ vọng Fed bước vào chu kỳ giảm lãi suất ngày càng mạnh, các kênh tổ chức toàn cầu đang nhanh chóng hoàn thiện.

Đây chính là mâu thuẫn lớn nhất của thị trường hiện tại: Ngắn hạn trông rất bi đát, dài hạn lại có vẻ tươi sáng.

Vấn đề là, tiền cho đợt bull run tiếp theo, rốt cuộc sẽ đến từ đâu?

1. Tiền của nhà đầu tư nhỏ lẻ không còn đủ

Hãy nói về một huyền thoại đang sụp đổ: Công ty kho bạc tài sản số (DAT).

DAT là gì? Nói đơn giản, đó là các công ty niêm yết phát hành cổ phiếu và nợ để mua coin (Bitcoin hoặc các altcoin khác), sau đó kiếm tiền qua quản lý tài sản tích cực (staking, lending…).

Cốt lõi của mô hình này là “bánh đà vốn”: Chỉ cần giá cổ phiếu của công ty liên tục cao hơn giá trị tài sản số ròng (NAV) mà họ nắm giữ, họ có thể phát hành cổ phiếu giá cao, mua coin giá thấp, liên tục khuếch đại vốn.

Nghe thì rất đẹp, nhưng có một tiền đề: Giá cổ phiếu phải luôn duy trì premium.

Một khi thị trường chuyển sang “tránh rủi ro”, nhất là khi Bitcoin lao dốc, premium beta cao này sẽ nhanh chóng sụp đổ, thậm chí chuyển sang chiết khấu. Khi premium biến mất, phát hành cổ phiếu sẽ pha loãng giá trị cổ đông, năng lực huy động vốn cũng cạn kiệt.

Quan trọng hơn là quy mô.

Tính đến tháng 9/2025, dù đã có hơn 200 công ty áp dụng chiến lược DAT, tổng tài sản số nắm giữ vượt 115 tỷ USD, nhưng so với tổng thể thị trường crypto, con số này chưa đến 5%.

Điều này có nghĩa là sức mua của DAT hoàn toàn không đủ để nâng đỡ bull run tiếp theo.

Tồi tệ hơn, khi thị trường gặp áp lực, các công ty DAT có thể buộc phải bán tài sản để duy trì hoạt động, càng tạo thêm áp lực bán cho thị trường yếu.

Thị trường cần tìm kiếm nguồn vốn quy mô lớn hơn, cấu trúc ổn định hơn.

2. Fed và SEC mở van bơm tiền

Thiếu hụt thanh khoản mang tính cấu trúc chỉ có thể giải quyết bằng cải cách thể chế.

Fed: Vòi nước và cánh cửa lớn

Ngày 1/12/2025, chính sách thắt chặt định lượng của Fed kết thúc, đây là một bước ngoặt quan trọng.

Hai năm qua, chính sách QT liên tục rút thanh khoản khỏi thị trường toàn cầu, việc kết thúc QT đồng nghĩa rào cản cấu trúc lớn đã được dỡ bỏ.

Quan trọng hơn là kỳ vọng giảm lãi suất.

Ngày 9/12, theo CME “Fed Watch”, xác suất Fed giảm 25 điểm lãi suất vào tháng 12 là 87,3%.

Số liệu lịch sử rất trực quan: Năm 2020 khi đại dịch bùng phát, Fed cắt giảm lãi suất và nới lỏng định lượng đã giúp Bitcoin tăng từ khoảng 7,000 USD lên khoảng 29,000 USD cuối năm. Giảm lãi suất sẽ giảm chi phí vay, thúc đẩy vốn đổ vào tài sản rủi ro cao.

Một nhân vật then chốt đáng chú ý: Kevin Hassett, ứng viên tiềm năng cho chức Chủ tịch Fed.

Ông có quan điểm thân thiện với tài sản số, ủng hộ giảm lãi suất mạnh. Nhưng quan trọng hơn là giá trị chiến lược kép của ông:

Một là “vòi nước” – quyết định trực tiếp mức độ nới lỏng chính sách tiền tệ, ảnh hưởng chi phí thanh khoản thị trường.

Hai là “cánh cửa lớn” – quyết định mức độ hệ thống ngân hàng Mỹ mở cửa cho ngành tài sản số.

Nếu một lãnh đạo thân thiện với crypto lên nắm quyền, có thể đẩy nhanh sự phối hợp giữa FDIC và OCC về tài sản số, đây là điều kiện tiên quyết cho các quỹ chủ quyền và quỹ hưu trí gia nhập thị trường.

SEC: Từ mối đe dọa thành cơ hội

Chủ tịch SEC Paul Atkins đã tuyên bố, dự kiến tháng 1/2026 sẽ công bố quy định “miễn trừ đổi mới” (Innovation Exemption).

Quy định này nhằm đơn giản hóa quy trình tuân thủ, cho phép các công ty crypto ra mắt sản phẩm nhanh hơn trong sandbox pháp lý. Khung mới sẽ cập nhật hệ thống phân loại token, có thể có “điều khoản hoàng hôn” – khi token đạt đủ mức độ phi tập trung, tư cách chứng khoán của nó sẽ chấm dứt. Điều này cung cấp ranh giới pháp lý rõ ràng cho nhà phát triển, thu hút nhân tài và vốn quay lại Mỹ.

Quan trọng hơn là thái độ giám sát đã thay đổi.

Trong kế hoạch giám sát năm 2026, lần đầu tiên SEC gỡ crypto khỏi danh sách ưu tiên độc lập, chuyển sang nhấn mạnh bảo vệ dữ liệu và quyền riêng tư.

Điều này cho thấy SEC đã chuyển từ coi tài sản số là “mối đe dọa mới nổi” sang tích hợp vào các chủ đề giám sát chính thống. Sự “giảm thiểu rủi ro” này loại bỏ trở ngại pháp lý cho tổ chức, giúp tài sản số dễ dàng được hội đồng doanh nghiệp và các quỹ quản lý tài sản chấp nhận.

3. Nguồn tiền lớn thực sự ở đâu?

Nếu tiền của DAT không đủ, vậy tiền lớn thực sự ở đâu? Có lẽ câu trả lời nằm ở ba đường ống đang được xây dựng.

Đường ống một: Tổ chức thăm dò gia nhập

ETF đã trở thành cách thức phân bổ vốn ưa thích của các tổ chức quản lý tài sản toàn cầu vào lĩnh vực crypto.

Mỹ phê duyệt ETF Bitcoin giao ngay vào tháng 1/2024, sau đó Hong Kong cũng phê duyệt ETF Bitcoin và Ethereum giao ngay. Sự đồng thuận quản lý toàn cầu này khiến ETF trở thành kênh phân bổ vốn chuẩn hóa cho dòng vốn quốc tế.

Nhưng ETF chỉ là khởi đầu, quan trọng hơn là hạ tầng lưu ký và thanh toán hoàn thiện. Nhà đầu tư tổ chức bắt đầu chuyển trọng tâm từ “có nên đầu tư không” sang “làm sao đầu tư an toàn, hiệu quả”.

Ngân hàng New York Mellon cùng các tổ chức lưu ký toàn cầu đã cung cấp dịch vụ lưu ký tài sản số. Các nền tảng như Anchorage Digital tích hợp phần mềm trung gian (BridgePort), cung cấp hạ tầng thanh toán cấp tổ chức. Hợp tác này cho phép tổ chức phân bổ tài sản mà không cần đặt cọc trước (pre-funding), nâng cao hiệu quả sử dụng vốn.

Điều đáng chú ý nhất là quỹ hưu trí và quỹ tài sản chủ quyền.

Tỷ phú Bill Miller dự đoán, ba đến năm năm tới, các cố vấn tài chính sẽ đề xuất phân bổ 1%-3% Bitcoin vào danh mục đầu tư. Nghe có vẻ nhỏ, nhưng với quy mô hàng nghìn tỷ USD tài sản tổ chức toàn cầu, chỉ 1%-3% cũng đồng nghĩa hàng nghìn tỷ USD sẽ đổ vào.

Bang Indiana đã đề xuất cho phép quỹ hưu trí đầu tư vào ETF crypto. Nhà đầu tư chủ quyền UAE hợp tác với 3iQ lập quỹ phòng hộ, thu hút 100 triệu USD, mục tiêu lợi suất năm 12%-15%. Quy trình thể chế hóa này đảm bảo dòng vốn tổ chức có tính dự báo và cấu trúc dài hạn, hoàn toàn khác biệt với DAT.

Đường ống hai: RWA – cầu nối nghìn tỷ USD

RWA (token hóa tài sản thực), có thể là động lực thanh khoản quan trọng nhất cho làn sóng tiếp theo.

RWA là gì? Là việc chuyển đổi tài sản truyền thống (trái phiếu, bất động sản, tác phẩm nghệ thuật) thành token số trên blockchain.

Đến tháng 9/2025, tổng vốn hóa RWA toàn cầu khoảng 30,91 tỷ USD. Theo báo cáo của Tren Finance, đến năm 2030, thị trường RWA token hóa có thể tăng trưởng hơn 50 lần, hầu hết doanh nghiệp dự đoán quy mô thị trường sẽ đạt 4-30 nghìn tỷ USD.

Quy mô này vượt xa bất kỳ bể vốn gốc crypto nào hiện có.

Vì sao RWA quan trọng? Vì nó giải quyết rào cản ngôn ngữ giữa tài chính truyền thống và DeFi. Trái phiếu hoặc tín phiếu kho bạc token hóa giúp hai bên “nói cùng một ngôn ngữ”. RWA mang lại tài sản ổn định, có lợi suất cho DeFi, giảm biến động, và cung cấp nguồn thu nhập phi-crypto cho tổ chức.

Các giao thức như MakerDAO, Ondo Finance đưa tín phiếu kho bạc Mỹ lên chuỗi làm tài sản thế chấp, trở thành nam châm hút vốn tổ chức. RWA đã giúp MakerDAO trở thành giao thức DeFi có TVL lớn nhất, hàng tỷ USD trái phiếu Mỹ chống lưng cho DAI. Điều này cho thấy, khi xuất hiện sản phẩm lợi suất hợp pháp, có tài sản truyền thống đảm bảo, tài chính truyền thống sẽ mạnh dạn rót vốn.

Đường ống ba: Nâng cấp hạ tầng

Dù dòng vốn đến từ tổ chức hay RWA, hạ tầng thanh toán giao dịch hiệu quả, chi phí thấp là điều kiện tiên quyết cho quy mô lớn.

Layer 2 xử lý giao dịch ngoài mainnet Ethereum, giảm mạnh phí Gas, rút ngắn thời gian xác nhận. Các nền tảng như dYdX dùng L2 để tạo/lệnh nhanh chóng, điều không thể trên Layer 1. Sự mở rộng này rất quan trọng cho dòng vốn tổ chức tần suất cao.

Stablecoin càng then chốt.

Theo báo cáo TRM Labs, đến tháng 8/2025, tổng khối lượng giao dịch on-chain của stablecoin vượt 4 nghìn tỷ USD, tăng 83% so với cùng kỳ, chiếm 30% tổng giao dịch on-chain. Nửa đầu năm, vốn hóa stablecoin đạt 166 tỷ USD, trở thành trụ cột thanh toán xuyên biên giới. Báo cáo rise cho thấy, trên 43% thanh toán B2B xuyên biên giới ở Đông Nam Á sử dụng stablecoin.

Với việc các cơ quan quản lý (như Cơ quan tiền tệ Hong Kong) yêu cầu nhà phát hành stablecoin duy trì dự trữ 100%, vị thế stablecoin như tiền mặt hợp pháp, thanh khoản cao trên chuỗi ngày càng được củng cố, đảm bảo tổ chức có thể chuyển và thanh toán vốn hiệu quả.

3. Dòng tiền sẽ đến như thế nào?

Nếu ba đường ống này thực sự mở, dòng tiền sẽ đổ về ra sao? Đợt điều chỉnh ngắn hạn phản ánh quá trình giảm đòn bẩy cần thiết, nhưng các chỉ số cấu trúc chỉ ra thị trường crypto có thể đang ở ngưỡng dòng vốn lớn mới.

Ngắn hạn (cuối 2025 – Q1 2026): Bật lại nhờ chính sách

Nếu Fed kết thúc QT và giảm lãi suất, nếu “miễn trừ đổi mới” của SEC có hiệu lực tháng 1, thị trường có thể đón phản ứng bật lại nhờ chính sách. Giai đoạn này chủ yếu do tâm lý, tín hiệu pháp lý rõ ràng kéo vốn rủi ro quay lại. Nhưng dòng vốn này mang tính đầu cơ mạnh, biến động cao, khó kéo dài.

Trung hạn (2026-2027): Dòng vốn tổ chức vào dần dần

Khi ETF toàn cầu và hạ tầng lưu ký hoàn thiện, thanh khoản chủ yếu đến từ quỹ tổ chức được quản lý. Một tỷ lệ nhỏ quỹ hưu trí và chủ quyền phân bổ chiến lược có thể phát huy tác dụng, dòng vốn này kiên nhẫn cao, đòn bẩy thấp, tạo nền tảng ổn định cho thị trường, không chạy theo sóng như nhỏ lẻ.

Dài hạn (2027-2030): RWA tạo chuyển biến cấu trúc

Thanh khoản lớn, bền vững có thể dựa vào token hóa RWA. RWA đưa giá trị, ổn định và dòng thu nhập của tài sản truyền thống lên blockchain, có thể đẩy TVL DeFi lên quy mô nghìn tỷ. RWA giúp crypto gắn trực tiếp với bảng cân đối tài sản toàn cầu, đảm bảo tăng trưởng dài hạn cấu trúc thay vì chu kỳ đầu cơ. Nếu kịch bản này thành hiện thực, thị trường crypto sẽ thực sự từ rìa vào dòng chính.

4. Tóm tắt

Đợt bull run trước dựa vào nhỏ lẻ và đòn bẩy.

Nếu có đợt bull run tiếp theo, nó sẽ dựa vào thể chế và hạ tầng.

Thị trường đang từ rìa tiến vào dòng chính, vấn đề đã chuyển từ “có nên đầu tư không” sang “làm sao đầu tư an toàn”.

Tiền sẽ không đến bất ngờ, nhưng các đường ống đã được xây.

Ba đến năm năm tới, các đường ống này có thể dần mở ra. Khi đó, thị trường không còn tranh giành sự chú ý của nhỏ lẻ, mà là niềm tin và hạn mức phân bổ của tổ chức.

Đây là một bước chuyển từ đầu cơ sang xây dựng nền tảng, cũng là con đường tất yếu để thị trường crypto trưởng thành.