Dencun ảnh hưởng sâu sắc đến hệ sinh thái Ethereum: Từ Proto-Danksharding đến thời kỳ 2.0

Ethereum, với tư cách là công ty tiên phong trong hợp đồng thông minh và ứng dụng phi tập trung (dApps), đang mở ra một bước nhảy vọt công nghệ quan trọng. Bản nâng cấp Cancun-Deneb nổi tiếng, có tên mã là Dencun, báo trước một bước nhảy vọt về chất về khả năng mở rộng mạng và hiệu quả hoạt động. Trọng tâm của bản nâng cấp này, EIP-4844 đã mang lại sự mong đợi chưa từng có cho cộng đồng Ethereum bằng cách giới thiệu công nghệ Proto-Danksharding. Vì vậy, chính xác thì công nghệ mang tính cách mạng này thay đổi tương lai của Ethereum như thế nào? Bài viết này sẽ đi sâu vào cơ chế cốt lõi của bản nâng cấp Dencun và tầm quan trọng của nó đối với các nhà giao dịch và nhà phát triển.

Dencun: Một cột mốc quan trọng trong lộ trình Ethereum 2.0

Bản nâng cấp Cancun-Deneb, được gọi là Dencun trong ngành, thể hiện một sự thay đổi chiến lược trong khả năng mở rộng và hiệu quả hoạt động của Ethereum. Tên của nó bắt nguồn từ Deneb, ngôi sao sáng trong chòm sao Cygnus, tượng trưng cho bước nhảy vọt hướng tới hiệu quả cao hơn của mạng. Trong bản thiết kế lớn của Ethereum 2.0, bản nâng cấp này đảm nhận sứ mệnh then chốt là cải thiện khả năng mở rộng, tăng cường bảo mật và tối ưu hóa hiệu suất tổng thể. Giai đoạn Cancun tập trung vào sự đổi mới của lớp tính sẵn có của dữ liệu, trong khi Deneb đã chuyển đổi sâu sắc lớp đồng thuận.

Proto-Danksharding với bước đột phá mang tính cách mạng của EIP-4844

EIP-4844 (Proto-Danksharding) là trình điều khiển kỹ thuật của bản nâng cấp Dencun, về cơ bản xác định lại cách dữ liệu được lưu trữ. Đề xuất giới thiệu khái niệm “blobs” – một cơ chế đóng gói dữ liệu mới giúp cải thiện đáng kể dung lượng thông tin của mạng Ethereum bằng cách tối ưu hóa quy trình lưu trữ và xử lý dữ liệu.

Proto-Danksharding không chỉ là một tính năng độc lập mà còn là một con đường chắc chắn để Danksharding đầy đủ, nhằm đặt nền tảng kỹ thuật cho việc mở rộng toàn diện của Ethereum. Bản nâng cấp cũng bao gồm tính năng State Expiry, thường xuyên dọn dẹp dữ liệu cũ và thông tin dư thừa, nâng cao hiệu quả mạng bằng cách giảm gánh nặng trên chuỗi.

Việc ra mắt Proto-Danksharding chắc chắn sẽ tác động đến hệ sinh thái lớp Data Availability (DA), bao gồm các dự án mới nổi như Celestia, EigenDA và Avail. Các lớp DA này cung cấp cơ sở hạ tầng dữ liệu có thể mở rộng cho các giải pháp Ethereum Layer-2 và việc triển khai Proto-Danksharding sẽ giảm đáng kể chi phí truy cập dữ liệu và cải thiện khả năng kinh tế của các mạng như vậy.

Các cách giải thích EIP chính khác trong bản nâng cấp Dencun

Dencun bao gồm một số đề xuất cải tiến kỹ thuật đáng được các nhà phát triển quan tâm:

1. EIP-1153: Các mã opcode mới đã được giới thiệu cho các kho dữ liệu tạm thời trong việc thực hiện hợp đồng thông minh. Cải tiến này dự kiến sẽ trực tiếp giảm chi phí khí và cải thiện hiệu quả xử lý mạng.

2. EIP-4788: Bằng cách giới thiệu cơ chế neo Beacon Block Root, khả năng tương tác của lớp đồng thuận Ethereum được tăng cường, cho phép Layer-2 truy cập dữ liệu lớp đồng thuận trực tiếp hơn.

3. EIP-5656: Mã opcode MCOPY đã được thêm vào để tối ưu hóa quá trình sao chép dữ liệu bộ nhớ trong hoạt động hợp đồng thông minh.

4. EIP-6493: Tinh chỉnh cơ chế lựa chọn khối cho trình xác thực giúp cải thiện tính cuối cùng của khối và giảm sự tập trung của việc khai thác.

5. EIP-6780: Nó giới hạn phạm vi sử dụng của chức năng SELFDESTRUCT, tăng cường đáng kể tính bảo mật của các hợp đồng và mạng thông minh.

Xem xét tiến độ nâng cấp và tiến độ thực hiện

Vào đầu năm 2024, Ethereum bắt đầu giai đoạn thử nghiệm đầy đủ cho Dencun. Vào ngày 17 tháng 1, mạng thử nghiệm Goerli đã được nâng cấp lần đầu tiên; Vào ngày 30 tháng 1, mạng thử nghiệm Sepolia cũng làm theo; Vào ngày 7 tháng 2, mạng thử nghiệm Holesky đã được điều chỉnh. Vào ngày 13 tháng 3, bản nâng cấp đã chính thức được triển khai trên mainnet.

Điều đáng nói là bản nâng cấp này ban đầu dự kiến ra mắt vào quý IV/2023, nhưng cuối cùng đã bị hoãn lại đến quý đầu tiên của năm 2024 do các điều chỉnh được thảo luận bởi các nhà phát triển tại cuộc họp đồng thuận của các nhà phát triển cốt lõi vào tháng 11.

Giá trị ứng dụng thực tế của bản nâng cấp Dencun

Bản nâng cấp Dencun thể hiện một bước vững chắc hướng tới hướng đi của Ethereum hướng tới hiệu quả, an toàn và bền vững hơn. Ý nghĩa cốt lõi của nó được phản ánh ở nhiều khía cạnh:

Tăng dung lượng mạng theo thứ tự Sức mạnh tổng hợp giữa Proto-Danksharding và cơ chế blobs cải thiện đáng kể tốc độ xử lý giao dịch và thông lượng dữ liệu.

Cải thiện cơ bản hóa đơn gas Việc triển khai EIP-4844 nhắm trực tiếp vào nút thắt chi phí của mạng Layer-2, với kỳ vọng giảm hóa đơn gas từ 10 đến 100 lần. Đây là cam kết cốt lõi của bản nâng cấp Dencun, đồng thời cũng là sự thay đổi được người dùng mong đợi nhất.

Bước nhảy vọt về thông lượng Ethereum Với cơ chế xử lý giao dịch tiên tiến hơn và sử dụng băng thông mạng cao hơn, Ethereum dự kiến sẽ nhảy từ mức hiện tại khoảng 15 TPS lên 1000 TPS.

Tăng cường khung bảo mật Các đề xuất như EIP-6780 xây dựng một tuyến phòng thủ mạnh mẽ hơn cho mạng bằng cách hạn chế các hoạt động rủi ro và giới thiệu mật mã hiện đại.

Cách mạng hóa khả năng lưu trữ dữ liệu Dencun mở rộng đáng kể dung lượng dữ liệu của blockchain bằng cách phân đoạn mạng thành các đơn vị xử lý chi tiết hơn thông qua công nghệ phân mảnh.

Mạng Layer-2 đang thay đổi đáng kể

Các giải pháp Layer-2 được thiết kế để xử lý các giao dịch bên ngoài mạng chính và sau đó giải quyết hàng loạt kết quả vào chuỗi chính Ethereum. Theo dữ liệu nghiên cứu của Fidelity, phí Layer-2 hiện chiếm khoảng 10% phí Layer-1, nhưng tỷ lệ này dự kiến sẽ giảm đáng kể sau khi nâng cấp.

Ở giai đoạn này, việc chuyển ETH sang Arbitrum, Optimism và Polygon yêu cầu phí lần lượt khoảng 0,24 đô la, 0,47 đô la và 0,78 đô la, trong khi phí hoán đổi mã thông báo lần lượt là 0,67 đô la, 0,92 đô la và 2,85 đô la. Những dữ liệu này dự kiến sẽ cải thiện đáng kể sau khi nâng cấp Dencun.

Tác động cụ thể của việc nâng cấp lên Layer-2 bao gồm:

Cộng tác liền mạch giữa các giao thức Sự tương tác giữa Layer-2 và mainnet sẽ trở nên mượt mà và hiệu quả hơn, với chi phí giao dịch giảm đáng kể trên các lớp và cải thiện đáng kể trải nghiệm người dùng.

Nhân sức mạnh xử lý Hiệu ứng lan tỏa của việc cải thiện hiệu quả mạng chính sẽ mang lại lợi ích cho tất cả các giải pháp Layer-2. Xác nhận giao dịch cuối cùng nhanh hơn và phí được giảm hơn nữa.

Thống nhất các tiêu chuẩn an toàn Các tiêu chuẩn bảo mật mới và các phương pháp hay nhất do Dencun giới thiệu sẽ dần được thúc đẩy trong hệ sinh thái Layer-2, hình thành một môi trường giao dịch ổn định và đáng tin cậy hơn.

Tác động sâu sắc đến hệ sinh thái người dùng và nhà phát triển

Là một giai đoạn quan trọng để đạt được Danksharding hoàn chỉnh và là một mắt xích quan trọng trong lộ trình Ethereum 2.0, bản nâng cấp Dencun chắc chắn sẽ mang lại những thay đổi về chất cho những người tham gia sinh thái.

Cải thiện gấp đôi tốc độ giao dịch và bảo mật Sau khi nâng cấp hoàn tất, thông lượng của mạng Ethereum sẽ tăng vọt từ khoảng 15 TPS lên 1000 TPS ngày hôm nay, đồng thời đảm bảo an ninh mạng thông qua cơ chế proof-of-stake. Tốc độ giao dịch tăng lên có nghĩa là người dùng có thể hoàn thành các hoạt động tài sản nhanh hơn, trong khi khung bảo mật được cải thiện giúp loại bỏ những lo lắng.

Sự củng cố và thịnh vượng của hệ sinh thái dApp Khi dung lượng mạng và hiệu quả xử lý tăng lên, các nhà phát triển sẽ có được môi trường hoạt động ổn định hơn để triển khai các ứng dụng phi tập trung phức tạp. Các dApp quy mô lớn, có độ phức tạp cao không còn bị hạn chế bởi tắc nghẽn mạng và sự đa dạng sinh thái dự kiến sẽ được làm phong phú hơn nữa.

Sự xuất hiện của các ứng dụng sáng tạo Cơ chế lưu trữ blobs do Dencun giới thiệu (cung cấp băng thông 1 MB cho một khe cắm duy nhất) mở ra những khả năng mới cho các nhà phát triển. Khả năng lưu trữ và đọc dữ liệu thuận tiện hơn khuyến khích các nhà phát triển khám phá các kịch bản ứng dụng chưa từng có và thúc đẩy đổi mới sinh thái.

Sự tái sinh của đặt cược thanh khoản Việc nâng cấp Dencun có thể châm ngòi cho một làn sóng nhiệt tình mới đối với việc đặt cược thanh khoản ETH. Người dùng có thể tham gia staking để kiếm thu nhập mà không bị mất thanh khoản, điều này sẽ nâng cao đáng kể sức hấp dẫn của Ethereum với tư cách là một nền tảng blockchain.

Sự phát triển theo từng giai đoạn của Ethereum 2.0

Ethereum 2.0 đại diện cho một con đường dẫn đến một mạng hiệu quả, an toàn và dễ tiếp cận hơn.

Giai đoạn 0: Nền tảng của Beacon Chain Cơ chế PoS độc lập của Beacon Chain, ra mắt vào ngày 1 tháng 12 năm 2020, mở đường cho các nâng cấp tiếp theo.

Bước ngoặt: Cột mốc của The Merge Vào ngày 15 tháng 9 năm 2022, The Merge đã hợp nhất mạng chính Ethereum với Beacon Chain, chuyển thành công sang đồng thuận PoS, giảm mức tiêu thụ năng lượng hơn 99,5%.

Tiến hóa giai đoạn: Nâng cấp Thượng Hải / Capella Bản nâng cấp Shanghai/Capella, hoàn thành vào tháng 4 năm 2023, đã mở khóa chức năng rút ETH đã đặt cược, thu hút nhiều người dùng tham gia vào hệ sinh thái đặt cược hơn.

Chìa khóa của thời điểm này: Dencun và Proto-Danksharding Nền tảng trên đã mở đường cho Dencun. Bản nâng cấp này, thông qua việc triển khai Proto-Danksharding, báo trước kỷ nguyên của Danksharding đầy đủ.

Triển vọng tương lai: Giai đoạn Electra + Praha (Petra) Sau Dencun, cộng đồng chuyển sang sân khấu Petra. Sự ra đời của các cấu trúc dữ liệu mới như Verkle Trees dự kiến sẽ làm sâu sắc hơn nữa khả năng lưu trữ dữ liệu của Ethereum và tiếp tục thúc đẩy cuộc cách mạng về khả năng mở rộng.

Mục tiêu cuối cùng: hiện thực hóa Danksharding đầy đủ Proto-Danksharding hoạt động như một cầu nối, đặt nền tảng kỹ thuật cho việc thực hiện cuối cùng Danksharding hoàn chỉnh. Full Danksharding chia mạng thành nhiều phân đoạn độc lập, mỗi phân đoạn có khả năng xử lý các giao dịch và thực hiện hợp đồng song song, về cơ bản vượt qua trần khả năng mở rộng của Ethereum.

Nâng cấp cảnh báo và ứng phó rủi ro

Mặc dù bản nâng cấp Dencun hứa hẹn tuyệt vời, nhưng cũng có những yếu tố rủi ro cần lưu ý.

Những nguy hiểm tiềm ẩn trong việc triển khai công nghệ Việc nâng cấp hệ thống phức tạp chắc chắn đi kèm với rủi ro kỹ thuật — lỗ hổng mã, tương tác không mong muốn hoặc mất ổn định hệ thống có thể xảy ra.

Rủi ro tương thích và chuyển đổi Việc triển khai các hệ thống mới có thể tạo ra sự không tương thích với các hợp đồng thông minh và dApp hiện có. Có thể có lỗi tạm thời hoặc nguy cơ bảo mật trong giai đoạn chuyển đổi, đòi hỏi các nhà phát triển và người dùng phải thích ứng tích cực.

Sự không chắc chắn về biến động chi phí khí đốt Trong giai đoạn đầu nâng cấp, hiệu quả hoạt động thực tế của cơ chế phí gas vẫn chưa chắc chắn. Biến động phí có thể xảy ra trong giai đoạn chuyển đổi và tác động cuối cùng sẽ phụ thuộc vào tốc độ áp dụng thực tế của các nhà phát triển và người dùng.

Để đạt được mục tiêu này, các thành viên cộng đồng nên theo dõi chặt chẽ tiến độ nâng cấp, dự trữ kiến thức và điều chỉnh kỹ thuật, đồng thời giảm thiểu rủi ro chuyển đổi.

Danksharding: Sự tiến hóa cuối cùng sau Dencun

Sau khi triển khai thành công bản nâng cấp Dencun, mục tiêu của cộng đồng Ethereum chuyển sang triển khai Danksharding đầy đủ. Công nghệ này về cơ bản loại bỏ tắc nghẽn mạng và giảm đáng kể chi phí giao dịch bằng cách chia mạng Ethereum thành nhiều phân đoạn song song, mỗi phân đoạn xử lý các giao dịch và hợp đồng thông minh một cách độc lập.

Chuyển đổi mượt mà từ Proto sang Full Proto-Danksharding mà Dencun đại diện không phải là một cải tiến riêng lẻ, mà là một giai đoạn cần thiết dẫn đến Danksharding đầy đủ. Với việc triển khai EIP-4844, hệ thống đã sẵn sàng về mặt kỹ thuật và sinh thái cho quá trình phân mảnh đầy đủ cuối cùng. Sự thành công của Proto-Danksharding sẽ trực tiếp đẩy nhanh việc triển khai Danksharding đầy đủ.

Đối với cộng đồng Ethereum, con đường phát triển này phản ánh sự cống hiến của nền tảng đối với khả năng mở rộng và trải nghiệm người dùng, thể hiện cam kết kiên định đối với một tương lai blockchain hiệu quả và toàn diện hơn.

Tóm tắt: Biến đổi con bướm của Ethereum

Bản nâng cấp Dencun (Cancun-Deneb) đánh dấu một bước đột phá quan trọng trong hành trình hiện thực hóa tầm nhìn 2.0 của Ethereum. Từ proto-danksharding đến tối ưu hóa lưu trữ dữ liệu, mọi cải tiến đều hướng tới mục tiêu “nhanh hơn, rẻ hơn và an toàn hơn”.

Dự đoán của cộng đồng Ethereum đối với bản nâng cấp Dencun không chỉ xuất phát từ bản chất tiên tiến của sự đổi mới công nghệ mà còn từ sự hiểu biết sâu sắc về tiềm năng biến đổi của Proto-Danksharding. Từ Cancun-Deneb đến Danksharding đầy đủ, mỗi sự phát triển đều thể hiện sự cống hiến của Eureum trong việc cải tiến và đổi mới liên tục.

Thị trường tiền điện tử đã chứng kiến sự chuyển đổi dần dần của Ethereum thông qua nhiều nâng cấp khác nhau. Việc ra mắt bản nâng cấp Dencun mở ra một cửa sổ cơ hội mới cho các nhà giao dịch, nhà đầu tư và nhà phát triển, cho phép họ tham gia và hưởng lợi từ sự phát triển của hệ sinh thái Ethereum theo những cách mới.

Tài nguyên liên quan được đề xuất

• Hướng dẫn nâng cấp Ethereum 2.0
• Hướng dẫn đầy đủ về đặt cược ETH vào năm 2024
• Toàn cảnh sinh thái lớp 2 của Ethereum vào năm 2024
• Danksharding so với Proto-Danksharding chuyên sâu
• Ethereum The Merge được giải thích đầy đủ
• Phân tích sự kiện hard fork Ethereum PoW
• Phân tích toàn diện về bản nâng cấp Ethereum Thượng Hải
• Lựa chọn giao thức Liquid Staking Layer-2
• Lộ trình Ethereum 2.0: Đi đâu sau khi nâng cấp Thượng Hải